USTALIK BELGESİ Sınavlarına Müracaat Yapabilmek İçin;
1- Müracaat tarihinde 22 yaşını doldurmuş olmak.
2- En az ilköğretim okulu mezunu veya Ortaokul/İmam Hatip Ortaokulunu bitirmiş olmak.
1996-1997 Eğitim-Öğretim yılı ve daha önceki yıllarda İlkokulu bitirmiş olanların değerlendirme işlemleri İlkokul diploması ile yapılır.
1996-1997 Eğitim-Öğretim yılı ve daha önceki yıllarda İlkokulu bitirmeden ayrılmış olup İkinci kademe Okur-Yazarlık belgesi olanların Açık Öğretim Ortaokuluna kayıt yaptırmaları şartıyla başvuruları kabul edilir.
3- SGK veya e-Devletten alınacak işyeri ünvan listeli prim dökümünde belge almak istediği meslek dalında en az 5 yıl - 1800 günlük çalışmanın belgelendirilmiş olması (18 yaşından sonraki çalışmalar değerlendirilir).çalışmış olduğunu Ek-1 Formda beyan edip Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak işyeri unvan listeli prim dökümü veya Bağ-Kur hizmet belgesi ile birlikte vergi dairesinden onaylı vergi mükellefiyet belgesi ile belgelendirenler ustalık sınavlarına alınırlar. (KANUN MADDESİ 28/c )
YÖNERGE MADDE 7- (3) Başvuru tarihinde; mesleklerinde en az beş yıl çalışmış olduğunu Ek-1 Formda beyan edip Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak işyeri unvan listeli prim dökümü veya Bağ-Kur hizmet belgesi ile birlikte vergi dairesinden onaylı vergi mükellefiyet belgesi ile belgelendirenler öncelikle kalfalık sınavlarına alınırlar. Bunlardan başarılı olanlar, kalfalık belgesini almaya hak kazandıkları dönemden sonra açılacak ilk ustalık sınavlarına alınır. (KANUN MADDESİ 35.)
4- MYK dan alınmış olan 4 üncü derece mesleki yeterlilik belgesi.
5- Yaygın eğitim kurs bitirme belgesi (4 üncü seviye belge sahibi olanlar ile kurs/kursların toplam süresi en az 756 saat belge sahibi olanlar direk beceri sınavına girerler. Diğerleri teorik + beceri sınavlarına alınırlar).
6- Öğrenim süresi 3 yıl olan Endüstri Meslek Lisesi Mezunları Ustalık Belgesi alabilmek için sadece meslekleri ile ilgili beceri sınavına girerler.
7- Daha önce çırak öğrenci olarak eğitim gören ve Kalfalık belgesi alanlar, gördükleri eğitim süresi + mesleklerinde sigortalı çalışma süresi = 5 yıla tamamlayanlar ve bunu belgelendirenler Ustalık sınavlarına girebilirler.
USTALIK EĞİTİMİNE DEVAM EDEREK USTALIK BELGESİ ALMA ŞARTLARI:
1. YÖNERGE MADDE 14- (1) Bu Yönerge kapsamında kalfalık belgesi alanlar ile daha önce bu belgeye sahip olanlardan, Kanunun 10 uncu maddesindeki kayıt şartlarını taşıyanlar 12 nci sınıfta mesleki eğitimlerine devam edebilirler. Bunların kayıtları ile başarı durumları Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği hükümlerine göre değerlendirilir. Başarılı olanlara Kanunun 28 inci maddesinin (b) bendi kapsamında ustalık belgesi düzenlenir. (KANUN MADDESİ 28/b.)
USTALIK BELGESİNE SAHİP OLUP AYNI ALANDA FARKLI BİR DALDAN
USTALIK BELGESİ ALMA ŞARTLARI:
1. YÖNERGE MADDE 7- (6) Ustalık belgesine sahip olup aynı alanda farklı bir daldan ustalık sınavına katılmak için Ek-1 Form ile başvuru yapanlar, fark derslerinin teorik sınavları ile ustalık beceri sınavına alınırlar. (KANUN MADDESİ 35.)
BECERİ SINAVINA GİREREK USTALIK BELGESİ ALMA ŞARTLARI
1. YÖNERGE MADDE 7- (5) 1986-1987 Eğitim Öğretim yılından itibaren üç yıl süreli mesleki ve teknik ortaöğretim programlarından mezun olup Ek-1 Form ile başvuru yapanlar, diplomasında yazılı olan bölüm/alan ile ilgili olarak, mesleki eğitim merkezi programı kapsamındaki bir meslek dalından ustalık beceri sınavlarına alınırlar. (Tablo-1) (KANUN MADDESİ 29.)
2. YÖNERGE MADDE 7- (4) Mesleki Açık Öğretim Lisesi yüz yüze eğitimi tamamlama belgesi, dördüncü seviye yaygın eğitim kurs bitirme belgesi veya kurs süresi olarak bu belgeye denk yaygın eğitim kurs bitirme belgesine sahip olup Ek-1 Form ile başvuru yapanlar, ilgili alan/daldan ustalık beceri sınavına alınırlar. (KANUN MADDESİ 35.)
3. YÖNERGE MADDE 13- (4) b) 1985-1986 Eğitim Öğretim yılından sonra ikinci sınıf elektrik tesisatçılığı yetki belgesi alanlara, ustalık beceri sınavında başarılı olmaları hâlinde ustalık belgesi, (KANUN MADDESİ 35.)
MYK MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİ OLANLARIN USTALIK BELGESİ ALMA ŞARTLARI:
1. YÖNERGE MADDE 7- (7) MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi kişilerin Ek-1 Form ile başvurmaları halinde, elde etmiş oldukları öğrenme kazanımları, talep edilen kalfalık veya ustalık belgesinin öğrenme kazanımları ile karşılaştırılır. Kalfalık/ustalık belgesinin içerdiği öğrenme kazanımlarının MYK Mesleki Yeterlilik Belgesinin içerdiği öğrenme kazanımlarından fazla olması durumunda kişiler yalnızca eksik öğrenme kazanımlarından kalfalık/ustalık sınavlarına alınırlar. (KANUN MADDESİ 35.)
DOĞRUDAN USTALIK BELGESİ ALMA ŞARTLARI:
1. YÖNERGE MADDE 13- (2) Mesleki ve teknik ortaöğretim programlarından 1985-1986 eğitim öğretim yılı sonuna kadar mezun olanlara, diplomasında yazılı olan meslekleri ile ilgili olarak, mesleki eğitim merkezi programı kapsamındaki bir meslek dalından bir defaya mahsus olmak üzere Kanunun geçici 1/b-2 maddesi kapsamında doğrudan ustalık belgesi düzenlenir. (Tablo-1) (KANUN MADDESİ GEÇİCİ 1/b2)
2. YÖNERGE MADDE 13- (3) Üç yıl süreli mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu veya mesleki ve teknik eğitim merkezi mezunlarından, alanlarında Bakanlığa bağlı olgunlaşma enstitülerinin iki yıllık kurs programlarından belge alanlara, almış olduğu kurs belgesi ile ilgili bir daldan Kanunun 29 uncu maddesi kapsamında doğrudan ustalık belgesi düzenlenir. (KANUN MADDESİ 29.)
3. YÖNERGE MADDE 13- (4) a) Elektrik tesisatçılığı birinci sınıf veya 1985-1986 eğitim öğretim yılı sonuna kadar ikinci sınıf yetki belgesi alanlara doğrudan ustalık belgesi, (KANUN MADDESİ 35.)
TESK BELGESİ OLANLARIN USTALIK BELGESİ ALMA ŞARTLARI:
2. YÖNERGE MADDE 13- (5) Kanun kapsamına alınmadan önce Bakanlık ve meslek odaları iş birliğiyle verilmiş olan kalfalık ve ustalık belgeleri; ilgili meslek odalarından alınacak resmi yazı ile doğrulanması halinde Kanunun 35 inci maddesi kapsamında dengi belgelerle değiştirilir. Meslek odalarının ildeki üst kuruluşları, kapsama alınan meslek dallarında verdikleri belgelerin listelerini, kapsama alma tarihini izleyen 30 gün içinde il millî eğitim müdürlüğüne gönderir. (KANUN MADDESİ 35.)
HAYAT BOYU ÖĞRENMENİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ 1 KAPSAMINDA BELGESİ OLANLARIN
USTALIK BELGESİ ALMA ŞARTLARI:
2. YÖNERGE GEÇİCİ MADDE 3- Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü tarafından uygulanan "Türkiye'de Hayat Boyu Öğrenmenin Geliştirilmesi Projesi-I" kapsamında Bakan Onayı ile yapılan önceki öğrenmelerin tanınması sınavlarında verilen belgeler, belge sahibinin Ek-4 Dilekçe ile başvurması halinde Kanunun 35 inci maddesi kapsamında dengi belgelerle değiştirilir. (KANUN MADDESİ 35.)
YURT DIŞINDA ÇALIŞANLARIN USTALIK BELGESİ ALMA ŞARTLARI:
3. YÖNERGE MADDE 8- (12) Yurt dışından alınan belgelerin değerlendirilmesi, belgenin aslının o ülkenin Türkiye'de bulunan konsolosluklarınca veya geldikleri ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti konsolosluğunca tasdik edilmiş ve noter yeminli tercüman tarafından onaylanmış Türkçe çevirisi ile yapılır. Bu madde kapsamında başvuru yapanlardan sosyal güvenlik prim dökümü istenmez. (KANUN MADDESİ 35.)
4. YÖNERGE MADDE 13- (6) Yurt dışındaki mesleki eğitim kuruluşlarından kalfalık, kalifiye işçilik veya bunlara eşdeğer mesleki yeterlilik belgesi alanlara kalfalık belgesi, ustalık belgesi veya buna eşdeğer mesleki yeterlilik belgesi alanlara da ustalık belgesi Kanunun 35 inci maddesi kapsamında doğrudan verilir. (KANUN MADDESİ 35.)
DAHA ÖNCEDEN DENKLİK BAŞVURUSU YAPAN KİŞİLERİN DURUMU:
YÖNERGE GEÇİCİ MADDE 1- Bu Yönergenin yayımlandığı tarihten önce yapılan denklik başvuruları, başvuru sahibinin talebi halinde, bu Yönerge hükümlerine göre önceki başvuruda verdiği belgeler üzerinden yeniden değerlendirilir.
ÖN LİSANS VE LİSANS MEZUNLARININ BELGE EDİNME DURUMU:
OÖKY. MADDE 70/A (2) (Değişik: RG 16/9/2017-30182) Ustalık veya işyeri açma belgesine sahip olanlar ile en az ön lisans seviyesinde mesleki eğitim almış olanlar, okul ve kurumlarca açılan iş pedagojisi kursuna katılabilirler. Kursu başarı ile tamamlayanlara usta öğreticilik belgesi verilir. Usta öğreticilik belgesi; ustalık belgesi, işyeri açma belgesi veya en az ön lisans diploması ile birlikte kullanılır.
BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
ÖNCEKİ ÖĞRENMELERE İLİŞKİN BELGELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
YÖNERGE MADDE 8- (1) Farklı zamanlarda yapılan çalışmalara ait Sosyal Güvenlik Kurumu prim gün sayıları toplanarak değerlendirilir. Değerlendirmede her 30 gün bir aylık çalışma olarak kabul edilir, ancak mükerrer sigorta primi yatırılması durumunda 30 günü aşan primler dikkate alınmaz. Kamu kurumlarında kadrolu çalışanlardan hizmet cetveli istenir.
(2) Hizmet değerlendirmesinde 18 yaşın altındaki hizmetler göz önünde bulundurulmaz.
(3) Prim döküm belgesinde mesleğin belgelendirilemediği durumlarda, Ek-1 Formdaki Hizmet Belgesi bölümünün işyeri tarafından doldurulup onaylanması halinde beyana göre işlem yapılır.
(4) Bağ-Kur hizmet belgesindeki hizmet süresi ile vergi dairesinden onaylı vergi mükellefiyet belgesindeki hizmet süresinin farklı olması halinde, Bağ-Kur hizmet belgesindeki hizmet süresi dikkate alınır. Ancak emekli olduktan sonra kendi namına iş yeri açanların hizmet süresi, vergi dairesinden onaylı vergi mükellefiyet belgesine göre hesaplanır.
(5) Değerlendirme, belgelerin aslı ile yapılır. Hizmet belgesinin aslı olmak kaydıyla öğrenim belgelerinin onaylı örneği geçerli kabul edilir.
(6) Mesleki ve teknik eğitim veren örgün veya yaygın eğitim okul ve kurumları ile 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa göre açılmış kurumlarda; öğrenme kazanımlarına dayalı programları tamamlayanlara verilen belgeler, yurt dışından alınan belgeler, fiili askerlik veya mahkûmiyet süresi içinde alınan mesleki eğitime ilişkin belgeler, ustalık sınavı başvurusuna esas olan çalışmışlık süresinin hesaplanmasında değerlendirilir.
(7) Mesleki eğitim veya kurs sürelerinin saat olarak belgelendirilmesi istenir.
(8) Meslek alan/dalı ile ilgili her tür mesleki eğitim ve kurs belgelerinin süreleri toplanarak değerlendirilir. Her 160 saat bir aylık çalışma süresi olarak kabul edilir. Bu şekilde hesaplanacak süre, ustalık sınavı başvurusuna esas olan çalışma süresinden düşülür.
(9) Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarının ara sınıflarından ayrılanlar ile kalfalık belgesini Kanunun 16 ncı maddesi hükümlerine göre almış olanların, alanlarında olmak kaydıyla, alan/dal eğitimine devam ederek başardıkları her dönem için altı ay, her sınıf için bir yıl ustalık sınavı başvurusuna esas olan çalışma süresinden düşülür.
(10) Fiilî askerlik veya mahkûmiyet süresi içinde yapılan hizmetlerin çalışma süresinden sayılabilmesi için yazılı olarak belgelendirilmesi gerekir. Bu durumda olanlardan sigorta prim belgesi istenmez.
(11) Ortaöğretim kurumundan mezun olan veya ara sınıflarından ayrılanlar; kalfalık ve ustalık sınavlarında, daha önce başarılı oldukları derslerden muaf tutulur.
(12) Yurt dışından alınan belgelerin değerlendirilmesi, belgenin aslının o ülkenin Türkiye'de bulunan konsolosluklarınca veya geldikleri ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti konsolosluğunca tasdik edilmiş ve noter yeminli tercüman tarafından onaylanmış Türkçe çevirisi ile yapılır. Bu madde kapsamında başvuru yapanlardan sosyal güvenlik prim dökümü istenmez.
(13) MYK Mesleki Yeterlilik Belgesinin içerdiği öğrenme kazanımlarının ilgili alan/daldan kalfalık/ustalık sınavında ölçülen öğrenme kazanımlarıyla karşılaştırılmasına ilişkin tablo, Mesleki Yeterlilik Kurumu ile birlikte hazırlanır.
NOT:
1. SINAV DÖNEMLERİ:
YÖNERGE MADDE 10- (1) Kalfalık ve ustalık sınavları, her yıl şubat, nisan, haziran, ağustos, ekim ve aralık aylarında, il millî eğitim müdürlüklerince il merkezi ve ilçelerde belirlenen okul/kurum veya işletmelerde gerçekleştirilir.
2. KALFALIK/USTALIK SINAV VE BELGELENDİRME BAŞVURUSU YAPILACAK KURUMLAR:
YÖNERGE MADDE 6- (2) Önceki öğrenmelerin tanınması ve denklik başvurusunun mesleki eğitim merkezi programı uygulayan okul/kurum müdürlüklerine sınav döneminin başlangıcından en az bir ay öncesine kadar yapılması gerekir. Süresi içerisinde yapılmayan başvurular, bir sonraki sınav dönemi için kabul edilir.
YÖNERGE MADDE 6- (3) Başvuru yaptığı halde sınavlara katılmayanlar ile sınavlarda başarılı olamayanlar, tekrar sınava girebilmek için yeni sınav döneminden en az bir ay önce dilekçe ile okul/kurum müdürlüğüne başvurmak zorundadır.
Sınav başvuruları sınav döneminin başlangıcından en az 40 gün öncesine kadar yapılması gerekir. Süresi içerisinde yapılmayan başvurular, bir sonraki sınav dönemi için kabul edilir.
Başvuru yaptığı halde sınavlara katılmayanlar ile sınavlarda başarılı olamayanlar, tekrar sınava girebilmek için yeni sınav döneminden en az 15 gün önce dilekçe ile Okul/Kurum müdürlüğüne başvurmak zorundadır.